Zihinsel yetersizliği olan bireylerin farklı alanlardaki gelişimini hızlandıracak ortamların düzenlenmesinde ailenin rolü çok önemlidir. Bireylerin başarıları, yalnızca okulda aldıkları eğitime bağlı olmayıp, aldıkları destek özel eğitime ve ailelerin eğitime etkin katılımına bağlıdır.

Aile eğitimi, anne-baba veya bakım veren kişiye çocukların yetiştirilmesi, aile ilişkileri, ailede ve toplumda anne babaya düşen yükümlülüklerin yerine doğru bir şekilde getirilebilmesi için gereken bilgi, tutum ve becerileri kazandırmak amacıyla düzenlenen eğitim çalışmalarının tümüdür. Özellikle özel eğitim kurumlarında anne babaları zihinsel engelli çocukları konusunda bilgilendirmeyi, davranışları biçimlendirmeyi amaçlayan bu eğitim programlarına katılan anne-babaların gereksinimlerine göre belirlenen konularda “ders verme” şeklinde bilgi aktarılmakta, anlatılan konu üzerinde tartışılmakta ve sorulara cevap verilmektedir.

Aile eğitim programlarında çocuk yetiştirme yaklaşımlarıyla ilgili çocuğun dil gelişimine, sosyal ve duygusal gelişimine katkıda bulunma, çocuğuna çeşitli davranış ve bağımsız yaşam becerilerini öğretmelerine ilişkin ailelere yeterlilikler kazandırılmalıdır.

Özel eğitim kurumlarında aile eğitiminin amaçları aşağıdaki gibi sıralanabilir.

• Ailenin engelli çocuğunu kabullenmesini sağlamak,
• Aileleri zihinsel engel gruplarının özellikleri hakkında bilgilendirmek
• Aile bireylerinin çocuğun her alandaki gelişimini desteklemelerine ve hızlandırmalarına etkin katılımlarını sağlamak.
• Aile ile işbirliğini güçlendirmek
• Aileleri, çocukları ile neden-sonuç ilişkisine dayalı sözel iletişim kurmasının önemi konusunda bilgilendirmek
• Aileleri, çocuk yetiştirme tutumları konusunda bilgilendirmek ve çocuklarına karşı hatalı tutum ve davranışlarını değiştirerek, olumlu tutum ve davranışlar geliştirmelerine yardımcı olmak.
• Ailelere, çocuklarının hatalı davranış ve alışkanlıklarını değiştirme yollarını öğretmek
• Aile bireylerinin öğrendikleri bilgileri davranışa dönüştürmelerine yardımcı olmak
• Ailenin çocuğuyla ilgili öğrendiği programları evde uygulamasını sağlamak
• Aile bireylerini kendi hak ve sorumlulukları ile ilgili bilgilendirmek

Ailelerin eğitimi; anne ve babanın zihinsel yetersizliği olan çocuklarının eğitimine yönelik öğrenmiş oldukları her türlü bilgi ve beceriyi, çocuklarının yeni problemlerini de çözmede kullanmalarını sağlayacaktır. Aynı zamanda aile eğitimi yoluyla evde de eğitim gören çocuklarının okuldan ya da çevreden öğrendiklerinin kalıcı olması sağlanır. Zihinsel yetersizliği olan bireylerin öğrenmelerinin kalıcı olması için sık sık tekrarların yapılması ve farklı ortamlardan yararlanılarak eğitim verilmesi gerektiği göz önüne alındığında ailenin eğitilmesinin bu duruma sağlayacağı yararlar açıkça görülebilir. Bu süreçte aile katılımı ve uzman-aile işbirliğinin son derece önemlidir.

Özel eğitim alan çocuğunuz için gittiğiniz özel eğitim kurumlarındaki psikologlardan, psikolojik danışmanlardan, özel eğitimle ilgili uzman kişilerden, aile danışmanlığı hizmetlerinden destek alabilirsiniz.